Sobór Świętej Trójcy to niezwykła prawosławna cerkiew, która pełni funkcję parafialną w Hajnówce. Jest ona istotnym punktem kultu religijnego w regionie, należącym do dekanatu Hajnówka, który jest częścią diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Świątynia znajduje się przy ulicy ks. Antoniego Dziewiatowskiego, co czyni ją dostępną dla mieszkańców oraz odwiedzających.
Historia
Budowa Soboru Świętej Trójcy miała miejsce w latach 1974–1992, a jego projekt stworzył Aleksander Grygorowicz. Ceremonia poświęcenia odbyła się 11 października 1992 roku. Wśród współprojektantów świątyni znajdował się Jerzy Nowosielski, który otrzymał wskazówki dotyczące wystroju cerkwi.
Choć Nowosielski miał na celu stworzenie wyjątkowej polichromii, ostateczny projekt spotkał się z pewnym oporem ze strony proboszcza, co zmusiło go do zrezygnowania z dalszej pracy nad malowidłami. Ikonostas oraz niektóre ikony zostały namalowane przez greckiego artystę, Dimitriosa Andonopulosa (grec.: Δημήτριος Αντωνόπουλος), co obfituje w dodatkowy akcent w tej unikalnej świątyni.
Dwupoziomowa struktura budowli, której dolna cerkiew jest dedykowana św. Mikołajowi, ma zdolność pomieszczenia aż 5 tysięcy wiernych. Dzięki temu Sobór Świętej Trójcy wyróżnia się jako jedna z największych cerkwi w Polsce. Jego architektura stanowi przykład nowoczesnego podejścia do budownictwa sakralnego w kraju, z charakterystycznym dachem składającym się z przenikających się, nieregularnych betonowych łupin.
Wnętrze świątyni nie przestaje zachwycać dzięki wyjątkowej polichromii, a od 1983 roku na jej terenie odbywały się koncerty w ramach Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”. W 2002 roku wprowadzono również przesłuchania konkursowe oraz koncerty, które są częścią Międzynarodowego Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”.
Na pamiątkę abp. Mirona (Chodakowskiego) w dolnej cerkwi odsłonięto specjalną tablicę pamiątkową 10 kwietnia 2011 roku. Sobór gościł również wielu prominentnych zwierzchników Cerkwi, w tym patriarchę Moskwy i całej Wszechrusi Cyryla I, który odwiedził to miejsce 18 sierpnia 2012 r., prawosławnego patriarchę Antiochii Jana X (19 sierpnia 2016 r.), a także metropolitę całej Ameryki i Kanady Tichona, zwierzchnika Kościoła Prawosławnego w Ameryce (19 sierpnia 2018 r.).
Chóry działające przy cerkwi
W Hajnówce funkcjonuje kilka chórów, które wzbogacają życie liturgiczne Soboru Świętej Trójcy. Katedralny Chór Soboru Świętej Trójcy to mieszany zespół wokalny, który wypełnia swoją obecnością większość nabożeństw, prezentując muzykę cerkiewną sięgającą różnych epok. Chór ten ma na swoim koncie liczne występy na koncertach oraz festiwalach, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Do jego osiągnięć należy również udział w 29 edycjach hajnowskiego festiwalu, znanego jako Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka”, którego kontynuacją są „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej”. W zespole występują utalentowani muzycy, parafianie w różnym wieku, co dodaje wyjątkowego kolorytu ich występom.
Oprócz chóru katedralnego, istnieje również Młodzieżowy Chór Soboru Świętej Trójcy. Ten zespół powstał z myślą o uświetnieniu liturgii odbywającej się w pierwszą niedzielę każdego miesiąca. Jego członkowie to przede wszystkim młodzież w wieku szkolnym, która wielokrotnie brała udział w konkursach oraz festiwalach chóralnych. Młodzieżowy chór często koncertuje poza granicami kraju, mając na celu promowanie muzyki cerkiewnej.
Na szczególną uwagę zasługuje także Dziecięcy Chór Soboru Świętej Trójcy, składający się z najmłodszych członków wspólnoty. Chór ten obejmuje dzieci w wieku przedszkolnym oraz uczniów młodszych klas szkół podstawowych. Ich występy odbywają się w pierwszej niedzielnej liturgii, a śpiew towarzyszy niejednokrotnie występom chóru młodzieżowego, co nadaje nabożeństwu wyjątkowy charakter i radość.
Przypisy
- Η Ναζαρηνή αγιογραφία στο Μαρούσι - Page 2 of 3 [online], Εφημερίδα ΑΜΑΡΥΣΙΑ, 12.08.2010 r. [dostęp 23.11.2023 r.]
- ks. Paweł Sterlingow: Hajnówka: Wizyta metropolity Tichona. orthodox.pl, 20.08.2018 r. [dostęp 22.08.2018 r.]
- ks. Paweł Sterlingow: Pamięć św. Mikołaja w Hajnówce. orthodox.pl, 21.12.2018 r. [dostęp 21.12.2018 r.]
- a b ks. Mariusz Jurczuk: Hajnówka: ikony Bogarodzicy „Nieoczekiwana Radość”. orthodox.pl, 14.10.2019 r. [dostęp 14.10.2019 r.]
- Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Wizyta Patriarchy Antiocheńskiego Jana X w Hajnówce [dostęp 20.08.2016 r.]
- Metropolita Sawa poświęcił tablicę upamiętniającą śp. Mirona. wspolczesna.pl, 12.04.2011 r. [dostęp 02.05.2011 r.]
- Krystyna Czerni, Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego, Kraków 2011 r., ss. 304–305
Pozostałe obiekty w kategorii "Cerkwie":
Cerkiew św. Dymitra w Hajnówce | Cerkiew Wszystkich Świętych w Hajnówce | Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Hajnówce | Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Hajnówce | Parafia św. Dymitra w HajnówceOceń: Sobór Świętej Trójcy w Hajnówce